Khởi động dự án "Giới, biến đổi khí hậu và quản trị cảnh quan rừng: Các phát hiện từ Lào, Myanmar và Việt Nam" thuộc chương trình EXPLORE (giai đoạn 2)

Dự án được Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thuỵ Điển (SIDA) tài trợ thông qua Trung tâm Đào tạo lâm nghiệp cộng đồng khu vực Châu Á và Thái Bình Dương (RECOFTC) cho Trường Đại học Vinh và đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt thực hiện trong giai đoạn từ năm 2024 đến năm 2027.

Tham dự cuộc họp có đại diện của Tổ chức RECOFTC: TS. Hao Zhuang - Quản lý chương trình EXPLORE; Bà Yustina Artarti - Chuyên gia chương trình EXPLORE, Tổ chức nghiên cứu Nông lâm Quốc tế (CIFOR-ICRAF); Ông Utsav Maden - Chuyên gia truyền thông chương trình EXPLORE; Đại diện các sở, ban, ngành của tỉnh Nghệ An: Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Khoa học và Công nghệ, Ban Quản lý Khu dự trữ sinh quyển Tây Nghệ An; Đại diện các tổ chức xã hội: Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nghệ An, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Nghệ An, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển nguồn lực nông thôn (Đà Nẵng); Đại diện lãnh đạo các cấp tại huyện Tương Dương: Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Nhân dân, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Đại diện Ủy ban Nhân dân các xã Tam Thái và Tam Hợp (địa bàn thực hiện dự án).

Về phía Trường Đại học Vinh có PGS.TS. Nguyễn Hoa Du, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Hội đồng trường; PGS.TS. Trần Bá Tiến, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng; Đại diện các phòng ban, trung tâm; các nhà khoa học, cán bộ, giảng viên, sinh viên Viện Công nghệ Hóa sinh - Môi trường; Khoa Sinh học (Trường Sư phạm); các chuyên gia tham gia dự án và những người quan tâm đến nội dung cuộc họp.

Toàn cảnh Cuộc họp Khởi động và tham vấn dự án

Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Nguyễn Hoa Du, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Vinh đã nồng nhiệt chào mừng đại biểu đã đến tham dự cuộc họp khởi động và tham vấn dự án. Lãnh đạo Nhà trường nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án trong nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tiễn nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, bảo vệ tài nguyên rừng và nâng cao bình đẳng giới. Cuộc họp là diễn đàn để trao đổi các nghiên cứu về giới, biến đổi khí hậu và quản trị cảnh quan rừng, từ đó đề xuất các giải pháp thúc đẩy phát triển bền vững và bảo vệ tài nguyên rừng. Thông qua cuộc họp, Trường Đại học Vinh mong muốn các nhà khoa học trong và ngoài nước tiếp tục hợp tác hiệu quả trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học vào thực tiễn, góp phần nâng cao bình đẳng giới và quản lý rừng bền vững.

PGS.TS. Nguyễn Hoa Du, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Vinh phát biểu khai mạc cuộc họp

Phát biểu đề dẫn, TS. Hao Zhuang - Quản lý chương trình EXPLORE cho biết, EXPLORE là chương trình nghiên cứu do Chính phủ Thụy Điển tài trợ nhằm kết nối khoa học với chính sách và nâng cao năng lực nghiên cứu về quản trị cảnh quan rừng tại Đông Nam Á. Với sự tham gia của hơn 20 trường đại học, viện nghiên cứu và 120 nhà khoa học, chương trình hỗ trợ nghiên cứu về bình đẳng giới, nông lâm kết hợp, thích ứng với biến đổi khí hậu và quản trị lưu vực sông. Trường Đại học Vinh, đơn vị chủ trì dự án đã hợp tác sâu rộng với các cộng đồng và đối tác tại Lào, Myanmar. Explore rất kỳ vọng vào sự hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chính phủ và cộng đồng địa phương, đảm bảo rằng những phát hiện từ nghiên cứu sẽ được sử dụng để định hướng chính sách và hỗ trợ các cộng đồng đặc biệt là nhóm phụ nữ giúp họ thích ứng với sự thay đổi chính sách, biến đổi khí hậu và duy trì sinh kế bền vững.

TS. Hao Zhuang - Quản lý chương trình EXPLORE phát biểu tại cuộc họp

Tại cuộc họp, các đại biểu đã lắng nghe 04 báo cáo từ các chuyên gia thực hiện dự án, cùng nhiều ý kiến đóng góp và thảo luận. TS. Hồ Thị Phương, Viện Công nghệ Hóa sinh - Môi trường, Chủ nhiệm dự án trình bày tổng quan chương trình Explore và dự án. Dự án có mục tiêu thu hẹp khoảng trống kiến thức về giới bằng cách cung cấp bằng chứng thực tiễn, từ đó thúc đẩy quản trị rừng và ứng phó biến đổi khí hậu tại Lào, Myanmar và Việt Nam. Tại Việt Nam, dự án mong đợi công bố 1-2 bài báo khoa học quốc tế, triển khai 2 mô hình sinh kế tại xã Tam Hợp và xã Tam Thái (Tương Dương), xây dựng tài liệu tập huấn và tổ chức khóa đào tạo về lồng ghép giới cùng 4 hội thảo các cấp.

TS. Hồ Thị Phương, Chủ nhiệm dự án báo cáo tổng quan chương trình Explore và dự án tại cuộc họp

Trong các báo cáo của TS. Nguyễn Quang Tân (Trường Đại học Huế), PGS.TS. Đào Thị Minh Châu (Trường Đại học Vinh) và ThS. Nguyễn Thành Nhâm (Trung tâm Tư vấn Phát triển Lâm nghiệp Nghệ An), các chuyên gia đã chia sẻ kết quả nghiên cứu bước đầu của dự án, giới thiệu mô hình trồng cây hương nhu trắng trên đất trống sau nương rẫy tại xã Tam Hợp (Tương Dương), cùng mô hình chăn nuôi lợn sinh sản thích ứng với biến đổi khí hậu tại xã Tam Thái (Tương Dương). Các mô hình sinh kế này giúp phủ xanh đất trống, cải tạo đất, giảm xói mòn, tạo thu nhập ổn định cho người dân, đồng thời hình thành Quỹ vay vốn quay vòng, tối ưu hóa nguồn hỗ trợ từ dự án để phát triển sinh kế bền vững, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội vùng núi Nghệ An.

TS. Nguyễn Quang Tân, Chuyên gia dự án chia sẻ các kết quả đầu tiên của dự án

PGS.TS. Đào Thị Minh Châu, Chuyên gia dự án chia sẻ mô hình sinh kế trồng cây hương nhu trắng trên đất trống sau nương rẫy tại xã Tam Hợp

ThS. Nguyễn Thành Nhâm, Chuyên gia dự án chia sẻ mô hình sinh kế Chăn nuôi lợn sinh sản thích ứng với biến đổi khí hậu tại xã Tam Thái

Trong phần thảo luận, các đại biểu đã trao đổi cởi mở về cơ hội và thách thức trong việc tăng cường phối hợp giữa nhà nghiên cứu, chính quyền, cơ quan quản lý, tổ chức xã hội và cộng đồng. Đặc biệt, việc nhân rộng các mô hình sinh kế bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu, gắn với quản trị rừng, nâng cao vai trò của phụ nữ và nhóm dễ bị tổn thương không chỉ thúc đẩy phát triển bền vững mà còn cung cấp cơ sở thực tiễn cho các nhà quản lý và hoạch định chính sách.

Bà Hoàng Thị Thu Hiền, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nghệ An phát biểu

Ông Nguyễn Đình Thắng, Phó ban Kinh tế, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An phát biểu

Ông Nguyễn Khắc Lâm, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nghệ An phát biểu

Ông Đậu Quang Vinh, Phó Chủ tịch thường trực Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Nghệ An phát biểu

Ông Lữ Văn May, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Tương Dương phát biểu

Ông Kha Dương Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Thái phát biểu

Bà Trần Thị Thanh, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Nguồn lực Nông thôn (Đà Nẵng) phát biểu

Bà Nguyễn Hoàng Anh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phụ nữ, Học viện Phụ nữ Việt Nam phát biểu tại cuộc họp

Kết thúc cuộc họp, TS. Hồ Thị Phương, Chủ nhiệm dự án, thay mặt Ban Tổ chức gửi lời cảm ơn đến các đại biểu từ các cơ quan, tổ chức cấp tỉnh, huyện, xã đã tham gia và đóng góp ý kiến. Những ý kiến này sẽ giúp Ban điều hành dự án điều chỉnh hoạt động phù hợp với điều kiện địa phương, hướng tới các kết quả mong muốn. Dự án cũng đặt mục tiêu tác động chính sách, đặc biệt là lồng ghép giới vào các chương trình và kế hoạch hành động, đồng thời mở rộng sự tham gia của các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương. Cuộc họp đã tạo diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm, thúc đẩy các sáng kiến phát triển sinh kế bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu, gắn với quản trị cảnh quan rừng và vai trò của giới.